Shpikja e arkivit
Blog
Shpikja e arkivit

Përfytyro sikur të të bjerë në dorë kopja e vetme e një dorëshkrimi disashekullor. Një relikte e rrallë. Tani, përfytyro sikur do ta shtrosh në një tavë pjekjeje apo do të fshish këpucët me të. Sipas historianes Elizabet Jeill (Elizabeth Yale), kjo gjë ndodhi me shkrimet e vjetra në fillimet e Anglisë moderne, para se librat e dorëshkrimet të arkivoheshin nëpër biblioteka, siç e kemi sot.
Jeilli shkruan se pas Reformimi Protestant të vitit 1536, manastiret u shpërndanë. Në dy dekadat që pasuan, Anglia ua zbrazi edhe bibliotekat. Disa koleksionues antikash u përpoqën të shpëtonin shumë materiale, mirëpo nuk kishin vend ku t’i ruanin gjithë ata libra e shkresa. Dikur njerëzit e përdornin pergamenën e qëndisur me shkronja elegante për të mbuluar librat, për të pastruar armët ose për të ruajtur dorashkat. Mbledhësi i antikave, Xhon Oubrei (John Aubrey), shkruan se, kur bënin birrë, përdornin si tapë pergamenat e dorëshkrimeve, pasi asgjë tjetër nuk e kryente më mirë këtë funksion.
Akademikët e shekullit XVII u llahtarisën kur morën vesh që gjithë ajo dije e pasuri shkoi dëm, pasi u shpërndanë manastiret. Ata u përpoqën të shpëtonin ç’të mundnin dhe të gjenin mënyra për t'i ruajtur e të krijonin arkiva të reja. Shumë mbledhës antikash gjetën rrugët për t’i gjurmuar e për t’i ndarë sipas fushave këto materiale. Kështu, hap pas hapi, u ngrit Muzeu Eshmoulian pranë Universitetit të Oksfordit, themeluar nga Elajas Eshmoul (Elias Ashmole). Ai ia la universitetit koleksionin e tij të mrekullueshëm, por me një kusht: do ta mbanin përgjithmonë, vetëm nëse do të punësonin një kujdestar, që do të ruante dhe do të katalogonte materialin.
Megjithatë, si në shekullin XVII, edhe sot, kur me anë të teknologjisë arkivohen sasi të paimagjinueshme materialesh, arkivistët përballen me të njëjtat probleme: Cilin informacion të mbledhin, si ta ruajnë, si ta katalogojnë dhe si ta ndajnë me efikasitet.
Burimi: JSTOR 7 shkurt 2020
Artikuj të përzgjedhur

Pse u nda nga bashkëshorti Bete Dejvis
Në vitin 1938, në gazetën The New York Times shkruhej se Bete Dejvisi po ndahej nga bashkëshorti Harmën “Osk...

Fjalitë më të mira që çelin librat
Ku saktësuese e ku provokuese, fjalitë që çelin librat klasikë, janë nga më të ndryshmet, po le të q...

Libri i parë i ndaluar në Amerikë del në ankand për 35 000 dollarë
Po të mos ju duhen 35 000 dollarë, atëherë përdorini për të bërë një ofertë që të ...

Kështu e kishe përfytyruar?
Mes ushqimit dhe letërsisë ka pasur gjithmonë një lidhje të fortë dhe këtë marrëdhënie nuk na e d...

Një këshillë e dhimbshme prindërimi nga Kahlil Gibrani
Një shekull më parë, ngecur mes dy botëve e dy luftërave botërore, poeti, piktori dhe filozofi libanezo-amerikan, Kah...

Kur librat “shkaktonin” sëmundje vdekjeprurëse
Më 12 shtator 1895, një banore e Nebraskës, Xhes Alan, vdiq nga tuberkulozi, që, asokohe, në periudhën e ndërrim...

Vjeshta plot frymëzim e shkrimtarëve të mëdhenj
A e dini që vjeshta, ashtu si dikur, edhe sot, frymëzon shumë shkrimtarë të njohur? Ajo zë një vend aq të r...

Çfarë thonë librat për burrat e gratë
Duke përdorur një model të ri kompjuterik, shkencëtarët gjetën dhe analizuan epitetet që përshkruanin grat&...