Aty ku njerëzit harrojnë të vdesin
Blog
Aty ku njerëzit harrojnë të vdesin

Ju tashmë e dini që blogu i Aeditions sjell vazhdimisht artikuj që flasin për librat për fëmijë apo librat për të rritur e gjithë ç’lidhet me ta, po sot, bazuar në një artikull të Lonely Planet, duam t’ju dëftojmë për disa vende, ku njerëzit “harrojnë të vdesin”.
Ka disa vende në botë, ku banorët jetojnë shumë gjatë e duket se janë të lumtur. Këto vende quhen Zonat e Kaltra. Që prej fillimeve të viteve 2000, autori Den Butner (Dan Buettner) i ka studiuar Zonat e Kaltra, harta e të cilave është shumë e gjerë, për të kuptuar se pse njerëzit atje jetojnë kaq gjatë. Sipas tij, ka faktorë të ndryshëm, por të përbashkëtat janë: jeta aktive, shumë miq e të afërm, besimi në Zot, prodhimet e tokës dhe vendndodhja gjeografike. Po për cilat vende e kemi fjalën?
Okinava, Japoni
Përgjithësisht, Japonia njihet si vendi ku mbizotëron një “epidemi” e vërtetë vetmie. Por këtë nuk mund ta themi për ishujt e Okinavës, që kanë edhe përqindjen më të madhe të njerëzve mbi 100 vjeç. Këtë e arrijnë, falë moai-it, një grup tradicional shoqëror, që krijohet që në fëmijëri dhe ruhet gjatë gjithë jetës. Njerëzit që bëjnë pjesë në këto grupe, takohen herë pas here me njëri-tjetrin duke mbetur kështu miq për gjithë jetën. E veçanta tjetër është ikigai: të kesh një qëllim në jetë. Por dihet që ndikon edhe dieta hara hachi bu: ngopu deri në masën 80% (ngrihu i pangopur nga tryeza).
Sardenjë, Itali
Italianët e Sardenjës e kanë të trashëguar jetëgjatësinë, po kuptohet që, veç kësaj, ndikon edhe të ecurit e përditshëm, ushqimet e freskëta të stinës dhe respekti që kanë për brezin e vjetër: një motiv i vërtetë për të jetuar gjatë. Ah, nuk duhet harruar as vera, që ata e pinë me masë në drekë e në darkë!
Nikoja, Kosta Rika
Me sa duket, në këtë gadishull, një faktor që ndikon për të gëzuar shëndet të mirë, është ushqimi, konkretisht, kungulli, misri dhe bishtajoret. Të tria këto ushqime së bashku vendosin një ekuilibër mes karbohidrateve, proteinave dhe fibrave. Mistri gatuhet ende si në kohën e majave: para se ta bluajnë, e zhytin në gëlqere të shuar ose në hi. Kështu çlirohet niacina e misrit, që ndihmon për të pakësuar toksinat dhe e nxit trupin të përthithë më shumë kalcium, hekur e minerale. Faktorë të tjerë janë: synimi për të jetuar, lidhjet e forta familjare, ushtrimet e vazhdueshme, diell me bollëk dhe frutat tropikale.
Ikaria, Greqi
Një e treta e popullsisë së Ikarias ka mbushur 90 vjeç. Demenca në këtë ishull as që njihet. Për këtë mund t’i ketë ndihmuar izolimi, pasi kanë krijuar lidhje të forta shoqërore. Shtoji kësaj dietën ushqimore mesdhetare: vaj ulliri, verë e kuqe, perime organike të rritura vetë, mjaltë vendi, qumësht dhie, mospërdorimi i sheqerit. Jetëgjatësia lidhet edhe me ritmin e shtruar të jetesës.
Loma Linda, Kaliforni
Në Loma Linda, me sa duket, popullsia jeton të paktën një dekadë më shumë se mesatarja amerikane e jetëgjatësisë. Faktorët janë: dieta ushqimore me shumë perime dhe besimi i fortë në Zot, vajtja në kishë dhe grupet e studimit të Biblës. Kështu, njerëzit atje grumbullohen së bashku, shoqërohen dhe ndihmojnë njëri-tjetrin. Nëse do të shkosh në tregun vendës, do të habitesh po të mos gjesh mish, pula apo prodhime deti.
Burimi: Lonely Planet 17 shkurt 2020
Artikuj të përzgjedhur

Klasë pa mure: epoka e harruar e shkollave në ajër të hapur
Kjo fotografi bardhezi më del përpara syve herë pas here në internet dhe në të përmblidhen gjithë dësh...

10 libra klasikë që duhet të lexojë çdo fëmijë
Gazeta Telegraph ka hartuar një listë me librat që duhet të lexojnë fëmijët tuaj, të cilët do t‘...

Portokalli mekanik – 20 fakte për Enthëni Bërxhësin
Enthëni Bërxhësi (Anthony Burgess) njihet më së shumti për romanin e tij distopik, futurist e tmerrësisht të...

Aty ku njerëzit harrojnë të vdesin
Ju tashmë e dini që blogu i Aeditions sjell vazhdimisht artikuj që flasin për librat për fëmijë apo librat p...

Robert Bërnsi dhe Uilliam Shekspiri: ku ngjasojnë me njëri-tjetrin?
Profesor Gerard Karuthërsi (Gerard Carruthers) ka marrë përsipër të zbulojë karakteristikat e përbashk...

“S’ta ka fajin pasqyra që ke atë surrat”. Pse janë të mrekullueshme shprehjet frazeologjike? Nga Hana Xhejn Parkinson (Hannah Jane Parkinson)
Truri njerëzor del në të njëjtat përfundime, pavarësisht nga vendet, koha apo kulturat e ndryshme. Prandaj, ashtu si&...

Shpikja e arkivit
Përfytyro sikur të të bjerë në dorë kopja e vetme e një dorëshkrimi disashekullor. Një relikte e rrall...

Historia e trishtë e Kristofer MekKendëllsit
Kristofer MekKendëllsi është protagonisti i librit e i filmit të famshëm Në egërsinë e natyrës (Int...