Aty ku njerëzit harrojnë të vdesin
Blog
Aty ku njerëzit harrojnë të vdesin
Ju tashmë e dini që blogu i Aeditions sjell vazhdimisht artikuj që flasin për librat për fëmijë apo librat për të rritur e gjithë ç’lidhet me ta, po sot, bazuar në një artikull të Lonely Planet, duam t’ju dëftojmë për disa vende, ku njerëzit “harrojnë të vdesin”.
Ka disa vende në botë, ku banorët jetojnë shumë gjatë e duket se janë të lumtur. Këto vende quhen Zonat e Kaltra. Që prej fillimeve të viteve 2000, autori Den Butner (Dan Buettner) i ka studiuar Zonat e Kaltra, harta e të cilave është shumë e gjerë, për të kuptuar se pse njerëzit atje jetojnë kaq gjatë. Sipas tij, ka faktorë të ndryshëm, por të përbashkëtat janë: jeta aktive, shumë miq e të afërm, besimi në Zot, prodhimet e tokës dhe vendndodhja gjeografike. Po për cilat vende e kemi fjalën?
Okinava, Japoni
Përgjithësisht, Japonia njihet si vendi ku mbizotëron një “epidemi” e vërtetë vetmie. Por këtë nuk mund ta themi për ishujt e Okinavës, që kanë edhe përqindjen më të madhe të njerëzve mbi 100 vjeç. Këtë e arrijnë, falë moai-it, një grup tradicional shoqëror, që krijohet që në fëmijëri dhe ruhet gjatë gjithë jetës. Njerëzit që bëjnë pjesë në këto grupe, takohen herë pas here me njëri-tjetrin duke mbetur kështu miq për gjithë jetën. E veçanta tjetër është ikigai: të kesh një qëllim në jetë. Por dihet që ndikon edhe dieta hara hachi bu: ngopu deri në masën 80% (ngrihu i pangopur nga tryeza).
Sardenjë, Itali
Italianët e Sardenjës e kanë të trashëguar jetëgjatësinë, po kuptohet që, veç kësaj, ndikon edhe të ecurit e përditshëm, ushqimet e freskëta të stinës dhe respekti që kanë për brezin e vjetër: një motiv i vërtetë për të jetuar gjatë. Ah, nuk duhet harruar as vera, që ata e pinë me masë në drekë e në darkë!
Nikoja, Kosta Rika
Me sa duket, në këtë gadishull, një faktor që ndikon për të gëzuar shëndet të mirë, është ushqimi, konkretisht, kungulli, misri dhe bishtajoret. Të tria këto ushqime së bashku vendosin një ekuilibër mes karbohidrateve, proteinave dhe fibrave. Mistri gatuhet ende si në kohën e majave: para se ta bluajnë, e zhytin në gëlqere të shuar ose në hi. Kështu çlirohet niacina e misrit, që ndihmon për të pakësuar toksinat dhe e nxit trupin të përthithë më shumë kalcium, hekur e minerale. Faktorë të tjerë janë: synimi për të jetuar, lidhjet e forta familjare, ushtrimet e vazhdueshme, diell me bollëk dhe frutat tropikale.
Ikaria, Greqi
Një e treta e popullsisë së Ikarias ka mbushur 90 vjeç. Demenca në këtë ishull as që njihet. Për këtë mund t’i ketë ndihmuar izolimi, pasi kanë krijuar lidhje të forta shoqërore. Shtoji kësaj dietën ushqimore mesdhetare: vaj ulliri, verë e kuqe, perime organike të rritura vetë, mjaltë vendi, qumësht dhie, mospërdorimi i sheqerit. Jetëgjatësia lidhet edhe me ritmin e shtruar të jetesës.
Loma Linda, Kaliforni
Në Loma Linda, me sa duket, popullsia jeton të paktën një dekadë më shumë se mesatarja amerikane e jetëgjatësisë. Faktorët janë: dieta ushqimore me shumë perime dhe besimi i fortë në Zot, vajtja në kishë dhe grupet e studimit të Biblës. Kështu, njerëzit atje grumbullohen së bashku, shoqërohen dhe ndihmojnë njëri-tjetrin. Nëse do të shkosh në tregun vendës, do të habitesh po të mos gjesh mish, pula apo prodhime deti.
Burimi: Lonely Planet 17 shkurt 2020
Artikuj të përzgjedhur
Pse u nda nga bashkëshorti Bete Dejvis
Në vitin 1938, në gazetën The New York Times shkruhej se Bete Dejvisi po ndahej nga bashkëshorti Harmën “Osk...
Fjalitë më të mira që çelin librat
Ku saktësuese e ku provokuese, fjalitë që çelin librat klasikë, janë nga më të ndryshmet, po le të q&#...
Libri i parë i ndaluar në Amerikë del në ankand për 35 000 dollarë
Po të mos ju duhen 35 000 dollarë, atëherë përdorini për të bërë një ofertë që të ...
Kështu e kishe përfytyruar?
Mes ushqimit dhe letërsisë ka pasur gjithmonë një lidhje të fortë dhe këtë marrëdhënie nuk na e d...
Një këshillë e dhimbshme prindërimi nga Kahlil Gibrani
Një shekull më parë, ngecur mes dy botëve e dy luftërave botërore, poeti, piktori dhe filozofi libanezo-amerikan, Kah...
Kur librat “shkaktonin” sëmundje vdekjeprurëse
Më 12 shtator 1895, një banore e Nebraskës, Xhes Alan, vdiq nga tuberkulozi, që, asokohe, në periudhën e ndërrim...
Vjeshta plot frymëzim e shkrimtarëve të mëdhenj
A e dini që vjeshta, ashtu si dikur, edhe sot, frymëzon shumë shkrimtarë të njohur? Ajo zë një vend aq të r...
Çfarë thonë librat për burrat e gratë
Duke përdorur një model të ri kompjuterik, shkencëtarët gjetën dhe analizuan epitetet që përshkruanin grat&...